W piątek 11 września szefowie rządów państw Grupy Wyszehradzkiej (V4) spotkali się w Lublinie. Głównymi tematami dzisiejszego szczytu była stuacja na Białorusi i skoordynowanie działań związanych z pandemią koronawirusa.
Premierzy Polski, Czech, Węgier i Słowacji rozmawiali w Centrum Spotkania Kultur. Spotkanie odbyło się za zamkniętymi drzwiami. Na konferencji prasowej po spotkaniu, premier Polski Mateusz Morawiecki powiedział:
Wszyscy zgadzamy się, że na Białorusi powinny odbyć się wolne wybory, żeby naród białoruski mógł sam zdecydować o swojej przyszłości
Mateusz Morawiecki
Premier zapowiedział przygotowanie oferty gospodarczej i wprowadzenie ruchu bezwizowego dla obywateli Białorusi: Chcemy zaproponować ofertę współpracy gospodarczej. To projekty związane z małymi i średnimi przedsiębiorstwami, ale też sposób przebudowy sektora energetycznego, współpraca sektorów informatycznych i współpraca na polu infrastruktury – powiedział.
Morawiecki zapewnił też, że zostało wypracowane wspólne stanowisko Grupy Wyszehradzkiej ws. otrucia Nawalnego, jednak nie zdradził jego szczegółów.
Liderzy pozostałych państw V4 uznali, że liderem Grupy Wyszehradzkiej w przypadku sytuacji białoruskiej jest Polska. Premier Słowacji podziękował także Polakom za to, że pokazali światu jak walczyć z komunizmem, nawiązując tym samym do 40 rocznicy powstania Solidarności. Poinformował, że premier Polski Mateusz Morawiecki przedstawił podczas szczytu premierom państw Grupy V4 „strategiczna propozycję” w kwestii sytuacji na Białorusi. Przyznał też, że premierzy rozmawiali o „podejściu strategicznym” w kontaktach z Chinami, a także z Turcją.
W przypadku Białorusi to Polska odgrywa rolę naturalnego lidera
premier Słowacji Igor Matovic
Do Lublina według portalu onet.pl przyjechać miała także liderka białoruskiej opozycji Swiatłana Cichanouska, jednak jej udział w spotkaniu miał zablokować premier Czech Andrej Babisz. Podkreślił jednak, że to premier Mateusz Morawiecki był pierwszą osobą, która zwróciła się do Rady Europejskiej o zorganizowanie specjalnego szczytu. Babisz stwierdził, że wobec sytuacji na Białorusi nie należy działać pochopnie i potrzebna jest dyskusja na poziomie europejskim.
Poparłem tę inicjatywę, to było 14 sierpnia, wtedy przyłączyłem się do tej inicjatywy. Rozmawialiśmy o tym, rozmawialiśmy z panią kanclerz Angelą Merkel, z prezydentem Francji Emmanuelem Macronem, ja również rozmawiałem w tej sprawie z premierem Victorem Orbanem
powiedział Andrej Babisz
Innymi poruszanymi na forum V4 tematami były: niemiecko-rosyjski gazociąg Nord Stream2, pomoc dla Grecji w odbudowaniu obozu dla uchodźców oraz pandemia koronawirusa. Premierzy omawiali wspólne kroki, jakie należy podjąć by przeciwdziałać skutkom koronawirusa. Uwagę zwraca propozycja premiera Węgier, który wskazał, że warto zastanowić się nad stworzeniem zespołu ekspertów złożonego z przedstawicieli 4 państw grupy.
Bez względu na koszty koronawirusa trzeba powstrzymać. Ale nie chodzi tylko o to, by bronić się przed nowymi zachorowaniami. Nasze gospodarki muszą działać i to leży w interesie nas wszystkich. Musimy podtrzymać funkcjonalność naszego regionu
premier Węgier Victor Orban
Rozmowy premierów trwały prawie 2 godziny. Spotkanie obserwowało kilkudziesięciu dziennikarzy z Polski, Czech, Węgier i Słowacji.
