76 lat temu August Emil Fieldorf ps. „Nil” został aresztowany przez NKWD

7 marca 1945 generał Fieldorf ukrywający się pod fałszywym nazwiskiem Walenty Gdanicki został zatrzymany przez funkcjonariuszy sowieckiego Ludowego Komisariatu Spraw Wewnętrznych w Milanówku.

Urodził się 20 marca 1895 r. w Krakowie jako syn Andrzeja i Agnieszki. W wieku 15 lat wstąpił do Towarzystwa Sportowo-Gimnastycznego „Strzelec” – organizacji paramilitarnej. W 1914 r. zaciągnął się do Legionów Polskich i walczył na froncie wschodnim I wojny światowej. Po kryzysie przysięgowym w lipcu 1917 r. wcielony do armii austriackiej i przeniesiony na front włoski gdzie służył do 1918 r. Następnie wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej w Krakowie, od listopada 1918 r. służył w Wojsku Polskim.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, walczył przeciwko Litwinom o Wilno oraz przeciw bolszewikom. W 1923 r. ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty w Warszawie. W 1932 r. August Emil Fieldorf został awansowany na podpułkownika. Od 1938 r. był dowódcą 51. Pułku Strzelców Kresowych im. Giuseppe Garibaldiego. Jako głównodowodzący pułku piechoty walczył w pierwszych dniach kampanii wrześniowej. Nocą z 8 na 9 września 1939 r. jego jednostka została rozbita pod Iłżą. Podpułkownik przedostał się do Krakowa. Internowany w październiku 1939 r. Po kilku tygodniach uciekł z obozu internowania i przez Węgry przedostał się na zachód, gdzie zgłosił się do Polskich Sił Zbrojnych.

We wrześniu 1940 r. wrócił do okupowanej Polski w celu tworzenia konspiracji. Do 1942 r. służył w Związku Walki Zbrojnej, następnie w Armii Krajowej. Od jesieni 1942 r. był komendantem Kedywu KG AK pod pseudonimem „Nil”. W kwietniu 1944 r. współtworzył organizację NIE. Walczył w Powstaniu Warszawskim. 28 września 1944 r. awansowany przez Kazimierza Sosnkowskiego na generała brygady. Od października 1944 r. do stycznia 1945 r. był zastępcą dowódcy Armii Krajowej gen. Leopolda Okulickiego. Następnie, do 7 marca 1945 r. ukrywał się w Milanówku jako Walenty Gdanicki. Wówczas został aresztowany przez NKWD i zesłany do obozu pracy na Uralu. W październiku 1947 r. powrócił do Polski i osiedlił się pod fałszywym nazwiskiem w Białej Podlaskiej. Wówczas już nie planował walczyć przeciwko komunistom.

W lutym 1948 r. , ufając w obietnicę władz komunistycznych o amnestii, zgłosił się do RKU w Łodzi ujawniając swoje prawdziwe nazwisko i stopień. 10 listopada 1950 r. został aresztowany przez funkcjonariuszy MBP, przewieziony do Warszawy i osadzony w areszcie śledczym skąd został przeniesiony do więzienia mokotowskiego przy ulicy Rakowieckiej. Pomimo tortur Fieldorf odmówił współpracy z Ministerstwem Bezpieczeństwa Publicznego. „Nila” fałszywie oskarżono o między innymi zbrodnie na Żydach. 16 kwietnia 1952 r. generał został skazany na śmierć. Prezydent Bolesław Bierut odmówił udzielenia ułaskawienia. 24 lutego 1953 r. wykonano wyrok przez powieszenie.